Yazar: admin

Talasemi A2 Değeri Kaç Olmalı? Geçmişten Günümüze Bir Bakış Bir tarihçi olarak, insanlığın sağlıkla ilgili mücadelesinin zaman içinde nasıl evrildiğini görmek oldukça öğretici. Geçmişe dair anları incelerken, insanlık tarihindeki kırılma noktalarının sadece toplumsal yapıları değil, sağlık anlayışını da derinden şekillendirdiğini fark etmek beni her zaman etkilemiştir. Talasemi, bu tür sağlık sorunlarının başında gelir. Bugün, talasemi ve özellikle Talasemi A2 değeri gibi genetik hastalıklar hakkında daha fazla bilgiye sahip olsak da, geçmişte bu tür hastalıklar hakkında çoğu zaman belirsizlik ve yanlış anlamalar hakimdi. Ancak, bilimsel ilerlemelerle birlikte, bu hastalıklara dair anlayışımız da büyük bir dönüşüm geçirmiştir. Peki, Talasemi A2 değeri kaç…

Nerenin Somonu İyi? Psikolojik Bir Bakış Bir gün, bir balıkçı kasabasında veya bir restoranın menüsünde “nerenin somonu iyi?” sorusu karşımıza çıktığında, aklımıza hemen somonun lezzetli olduğu yerler gelir. Ancak, bu sorunun ardında ne tür psikolojik süreçlerin yattığını hiç düşündük mü? İnsanlar, hangi somonun daha iyi olduğunu seçerken sadece damak zevklerine değil, birçok duygusal, bilişsel ve sosyal faktöre de dayanıyor olabilirler. Bu yazıda, somon seçerken nasıl kararlar aldığımıza dair psikolojik bir mercekten bakacağız. Belki de sonrasında, bir sonraki yediğimiz somonun, bizim ve çevremiz için ne anlama geldiğini daha derinlemesine anlayabiliriz. Bilişsel Psikoloji: Seçimlerimiz ve Algılarımız Bilişsel psikoloji, insanların dünyayı nasıl algıladıklarını,…

Keski Nedir Alet? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme Giriş: İnsan ve Araçlar Arasındaki Bağ Her şeyin bir işlevi vardır, ama bazen bir işlevin ardında başka dünyalar, duygular ve düşünceler yatar. İnsan davranışlarını anlamaya çalışırken, bazen çok basit bir şeyin — mesela bir keskin aletin — ne kadar derin bir anlam taşıyabileceğini fark edebiliriz. Bugün, keski adlı basit ama çok yönlü bir aracı psikolojik bir açıdan ele almayı deneyeceğiz. Keski, yontma, şekillendirme veya kazıma amacıyla kullanılan, genellikle bir ucu keskin olan bir alettir. Ancak keski yalnızca fiziksel dünyada bir işlem yapmanın aracı değildir; insanların düşüncelerine, duygularına ve sosyal etkileşimlerine de dokunur. Psikolojik…

Hayırlı Değilse Hayırlı Kıl Demek Günah Mı? Ekonomik Bir Analiz Hayatımızda bazen karmaşık seçimler yapmamız gerekir. Bu seçimler, kaynaklarımızın kısıtlı olduğu, sonuçları ise belirsiz olan durumlardır. Her gün birçok tercih yapmak zorunda kalırız, ama bu seçimlerin sonunda ne olacağı konusunda kesin bir bilgiye sahip olamayız. “Hayırlı değilse hayırlı kıl demek günah mı?” sorusu da tıpkı bu tür belirsizlikleri ve sonuçları öngörülemeyen kararları düşündüren bir sorudur. Fakat bu felsefi ve dini bir sorudan öte, temel ekonomik prensiplere ve bireylerin karar mekanizmalarına ışık tutacak bir perspektif sunuyor. Ekonomi perspektifinden baktığımızda, bu tür soruların nasıl şekillendiğini daha iyi anlayabiliriz. Hayatımızdaki her karar bir…

Teşekkür Ederim Kelimesi Ne Zaman Kullanılır? Teşekkür Etmek, Gerçekten Bir Zorunluluk Mu? İzmir’in gürültülü caddelerinde yürürken, kulaklarımda neredeyse sürekli çalan telefonlar, sosyal medya bildirimleri, bir yerlerden gelen müzik sesleri arasında, bazen insanın içindeki dürtülerle ne kadar doğru bir şekilde yüzleştiğini sorgulamak zor oluyor. “Teşekkür ederim” kelimesi, bugünün dünyasında bazen bir sosyal zorunluluk haline gelmişken, bazen de dilimize pelesenk olmuş gereksiz bir söz gibi çıkıyor. Hadi, dürüst olalım: Teşekkür etmek zorunda mıyız? Gerçekten? Ve bu kelime ne zaman gerçek anlamını buluyor? Çoğumuzun hayatında, “Teşekkür ederim” demek, sanki sosyal bir zorunluluk, bir nevi eğitimle öğrenilmiş bir davranış haline gelmiş. Yani, biri bize…

Bileşiğin Gerçek Formülü Nedir? Kimya, Matematik ve Gerçek Hayatın Buluştuğu Nokta Bazen mutfakta bir yemek tarifi yaparken, malzemelerin doğru miktarını ölçmek zor olabilir. Hangi baharat ne kadar olmalı, biraz daha tuz eklesem mi, derken bir yandan tatları dengelemeye çalışırken bir tür kimyasal dengeyi bulmaya çalıştığımızı fark etmeyiz. Ancak bir kimyasal bileşiğin doğru formülünü bulmak, her şeyin doğru oranlarla ve yerli yerinde olması gereken bir durumdur. Yani, bileşiğin “gerçek formülü” aslında sadece sayıların değil, doğanın dilini çözmenin de bir yolu gibidir. Kimyada, bileşiğin gerçek formülü nedir sorusu, basit bir sorudan çok daha fazlasını ifade eder. Bu soru, bilimsel devrimlerin peşinden sürüklediği…

Kapitalizm İlkesi Nedir? Kapitalizm, hemen herkesin bir şekilde tanıdığı ancak pek de derinlemesine anlamadığı bir ekonomik sistem. Hem küresel çapta hem de yerel bazda gündemde olan, sıkça tartışılan bir konu. Ben de Bursa’da, 26 yaşında bir beyaz yaka çalışanı olarak, bu kavramı hem dünya genelindeki örneklerden hem de Türkiye’deki yansımalarından yola çıkarak size aktarmaya çalışacağım. Kapitalizmin Temel İlkeleri Kapitalizmin temel ilkesi, üretim araçlarının özel mülkiyetine dayanır. Yani, fabrikalar, topraklar, makineler gibi üretim araçları, devletin değil, özel şahısların veya şirketlerin elindedir. Bu durum, kaynakların arz ve talep doğrultusunda işlediği, piyasa odaklı bir ekonominin ortaya çıkmasına neden olur. Kapitalist sistemde, bireylerin ve…

Azgınlık Genetik Midir? Felsefi Bir İnceleme Birçok insanın hayatı boyunca sormuş olduğu, bazen yanıtlarıyla yüzleşmekten kaçındığı bir soru vardır: “Biz kimiz ve neye eğilimliyiz?” İnsan doğasının ne kadarının biyolojik, ne kadarının çevresel faktörlerle şekillendiğini sorgulamak, felsefenin en derin sorularından biridir. Eğer bir kişi, doğuştan sahip olduğu bir eğilim veya özellik nedeniyle kendini belirli bir şekilde davranmaya zorlanıyorsa, bu durum onun sorumluluğunu ne ölçüde etkiler? İşte bu tür bir sorunun etrafında dönen tartışmalarda, “Azgınlık genetik midir?” sorusu, hem ahlaki hem de bilişsel bir araştırma alanı sunar. Felsefi açıdan bakıldığında, bu soru sadece bireysel davranışları anlamakla kalmaz; aynı zamanda insan doğasının etik,…

Duruşma Zaptı: Bir Adalet Arayışının Ardında Kayseri’nin dar sokaklarından birinde yürürken, kafamda tek bir soru vardı: “Duruşma zaptı verilmesi zorunlu mu?” Bunu düşünmek, başımı döndürüyor gibi hissediyorum. Zira çok da uzak olmayan bir zaman önce, bir mahkeme salonunun ortasında, bu soruyu tam da kendime sormuştum. O günden sonra, bu soru ve yanıtı peşimi bırakmadı. Hangi duyguyla başlasam bilmiyorum, bir yanda hayal kırıklığı, bir yanda da bir umut ışığı. Bu yazı, tam olarak o anların duygularını anlatacak. Çünkü o gün, sadece bir hukuk davası değil, adaletin nasıl bazen ince bir çizgiyle hayatımıza dokunduğu, bazen de kaybolduğu bir andı. Bir Mahkeme, Bir…

Alar Ligament: Ekonominin Gizli Bağlantıları Ekonomi, insanların sınırlı kaynaklarla en iyi şekilde nasıl faydalandıklarını anlamaya yönelik bir disiplindir. Kaynakların kıtlığı ve bu kıtlıkla başa çıkabilmek için yapılan seçimler, ekonominin temel prensiplerinden biridir. İnsanlar, her gün yaptıkları seçimlerde bu temel ekonomik problemlerle karşı karşıya kalırlar: Bugün daha iyi bir yaşam için bazı şeylerden feragat etmeleri gerekir. Bu bağlamda, Alar ligamenti ve buna benzer karmaşık yapıları incelemek alışılmadık olabilir, ancak ekonomi perspektifinden baktığımızda vücuttaki bu tür yapılar, oldukça anlamlı çıkarımlar sunar. Alar ligament nedir? Bu anatomik yapı, bir ekonomistin gözünden nasıl anlaşılabilir? Mikroekonomi, makroekonomi ve davranışsal ekonomi ile bağlantı kurarak, toplumsal refah,…